Tekst Jan van den Heuvel, bestuursvoorzitter ANVS
Foto Tineke Dijkstra

In deze bijdrage wil ik een bijzondere groep mensen in het stralende zonnetje zetten: de stralingsbeschermingsdeskundige. Wij vinden hen op allerlei plaatsen binnen bedrijven, instellingen en adviesbedrijven. Waar ze ook werken: door hun kennis en inzet leveren zij een belangrijke bijdrage aan de stralingsbescherming in Nederland.

Een aantal van hen is verbonden aan een zogenaamde stralingsbeschermingseenheid (SBE). Grotere bedrijven en instellingen, waar straling wordt toegepast, zijn verplicht om over een dergelijke eenheid te beschikken. Zij zijn er verantwoordelijk voor dat de toepassingen veilig plaats vinden, volgens wetten en regels van de overheid en van de instelling zelf. Ze zijn te beschouwen als een organisatie die verlengd toezicht binnen de bedrijven en instellingen uitoefent. Ze vormen daarmee een belangrijke schakel in het toezicht op de veiligheid van stralingstoepassingen in bedrijven en instellingen.

Het zijn niet altijd de makkelijkste posities in een organisatie. Een hoofd van een SBE vertelde mij eens dat hij de meest gehate functionaris van de organisatie is. Zijn handhavingsbeleid binnen de organisatie is strikt en wie zich daar niet aan houdt kan een reprimande verwachten. Hij vertelde het overigens met een glimlach, trots als hij was over de staat van dienst van zijn instelling op het gebied van de stralingsbescherming. Het maakt wel duidelijk dat je sterk in je schoenen moet staan om een dergelijke functie te bekleden. Veiligheid voorop is een credo dat iedereen altijd zal onderschrijven, maar in de dagelijkse praktijk nogal eens op onbegrip stuit wanneer het leidt tot vertraging of kostenverhoging. Vanuit de afstand die de ANVS tot de ondertoezichtgestelden heeft is toezicht houden vaak iets gemakkelijker dan wanneer je je naaste collega’s de les moet lezen, of soms zelfs je leidinggevende die toch elke maand je salaris weer moet overmaken.   

De ANVS hecht groot belang aan het goed functioneren van deze interne organisaties. In de dagelijkse praktijk is er regelmatig contact. Soms heeft dit ook het karakter van toezicht op samenstelling, functioneren en positie van de SBE’s binnen de organisatie. Niet om onnodig met het vingertje te wijzen, wel om er voor te zorgen dat de SBE’s binnen hun organisaties de positie, middelen en waardering krijgen die horen bij een veilige toepassing van straling. Samen zorgen we voor veiligheid!