Tekst Bettine Hilbrands
Het bestuur van de ANVS was op 14 juni 2018 in Brussel op bezoek bij het Federale Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC), de Belgische evenknie van de ANVS. Tijdens dit jaarlijkse overleg werden onder andere afspraken gemaakt over informatieverstrekking bij vergunningprocedures. Op 8 juni kwam hetzelfde onderwerp al aan de orde tijdens een bezoek van een delegatie van de ANVS aan het Bundesministerium für Umwelt, Naturschutz und nukleare Sicherheit (BMU), het ministerie dat in Duitsland verantwoordelijk is voor nucleaire veiligheid.
De ANVS wil ervoor zorgen dat alle belanghebbenden in de buurt van een kerncentrale worden geïnformeerd als er een vergunningprocedure is waarop ze kunnen inspreken. Deze informatievoorziening moet gelden in een straal van 20 km. De ANVS heeft hierover afspraken gemaakt met het FANC en hierover gesproken met het BMU.
Afspraken met het FANC
De ANVS en het FANC overleggen jaarlijks over actuele ontwikkelingen en hebben ook los daarvan, op ambtelijk niveau, regelmatig contact. Vorig jaar tekenden ze in Den Haag hun samenwerkingsprotocol. Dit jaar zijn er in Brussel een aantal concrete afspraken gemaakt, met name over het actief informeren van bewoners in een cirkel van 20 kilometer rond Nederlandse en Belgische kerncentrales en de nucleaire installatie in het Belgische Mol over vergunningprocedures. De komende tijd worden er concrete afspraken gemaakt over wat dit in de praktijk betekent. De ANVS en het FANC bespraken daarnaast hoe ze elkaar beter kunnen informeren over de zogenoemde ‘ongewone gebeurtenissen ’ bij nucleaire installaties. Voor de gebeurtenissen die leiden tot crisissituaties zijn er al decennia heldere en vastgelegde afspraken. Maar dat is nog niet zo voor gebeurtenissen die geen risico vormen voor de veiligheid, maar wel afwijken van de normale gang van zaken. Het gaat er dan met name om hoe de communicatielijnen lopen en of alle betrokkenen wel op het juiste moment geïnformeerd worden. Dit wordt vastgelegd in werkafspraken, die vervolgens in de praktijk worden beoefend en getest.
Inspecties en oefeningen
De afgelopen jaren voerden de ANVS en het FANC een aantal gezamenlijke inspecties uit. Beide partijen vonden dit heel zinvol. De ANVS en het FANC hebben ieder een andere manier van werken en door met elkaar mee te lopen en over de verschillen te praten, kunnen ze veel van elkaar leren. Tijdens het overleg is afgesproken om deze gezamenlijke inspecties voort te zetten. Aan het begin van het jaar worden inspectieprogramma’s uitgewisseld en bekeken welke inspecties hiervoor in aanmerking komen. Ook voor de geplande oefeningen hebben de ANVS en het FANC afgesproken om overzichten uit te wisselen en hierbij gezamenlijk op te trekken.
Overleggen met Duitsland
De Duits-Nederlandse samenwerking is ontstaan uit nota’s en een briefwisseling van september/oktober 1977 tussen de toenmalige Duitse en Nederlandse ministers die verantwoordelijk waren voor nucleaire veiligheid en stralingsbescherming, over de informatie-uitwisseling met betrekking tot nucleaire installaties in de grensregio. Van Nederlandse zijde nemen de ANVS en de provincie Overijssel deel aan de overleggen en van Duitse zijde het BMU, samen met de bevoegde federale ministeries in Nedersaksen en Noord-Rijnland-Westfalen. De jaarlijkse overleggen worden voorgezeten door voorzitters uit beide landen en vertegenwoordigd door twee bestaande werkgroepen over nucleaire installaties in de grensregio’s en over crisisbeheersing. Daarnaast kwamen op 8 juni 2018 de directeuren van ANVS en het BMU voor het eerst sinds lange tijd samen in Bonn. Zij bespraken onder andere internationale thema's en de informatie-uitwisseling tussen Duitsland en Nederland. De directeuren besloten eenmaal per jaar bijeen te komen, afwisselend in Duitsland en Nederland - de volgende keer in 2019 in Den Haag - om elkaar ook op bestuursniveau op de hoogte te houden.