Tekst Bettine Hilbrands
Foto Tineke Dijkstra
Vanaf 6 februari 2018 is het Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming van kracht. Dit besluit vervangt de eerdere regelgeving over stralingsbescherming. De bevolking, werknemers, patiënten en het milieu worden hiermee nog beter beschermd tegen de nadelige gevolgen van ioniserende straling. Welke veranderingen brengt dit met zich mee, en voor wie? Ton Vermeulen, teamleider Stralingsbeschermingsbeleid en Afvalbeleid bij de ANVS, legt dit uit. Tandarts Theo Goedendorp vertelt wat dit voor hem betekent.
Het Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming is gebaseerd op nieuwe Europese regelgeving op het gebied van stralingsbescherming. Daarin zijn aanbevelingen van de Internationale Commissie Radiologische Bescherming (ICRP) doorgevoerd, waardoor de regelgeving voldoet aan de laatste wetenschappelijke inzichten. In 2017 bereidde de ANVS dit beleid voor, samen met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) voor werknemersbescherming en het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) voor patiëntbescherming. ‘De Europese richtlijn is een ingrijpende verandering van het stelsel voor stralingsbescherming, dat daarmee consistenter wordt’, zegt Vermeulen. ‘Het nieuwe besluit is overzichtelijker en kan beter worden nageleefd en gehandhaafd. De stralingsbescherming wordt daarmee verbeterd.’
Wat verandert er voor wie?
Wat verandert er nou precies door deze nieuwe regels? ‘Allereerst is het controlestelsel aangepast’, legt Vermeulen uit. ‘Er is een nieuw reguleringsinstrument ingevoerd, de registratie, die geldt voor de meeste tandartsen en dierenartsen die gebruik maken van röntgenapparatuur. De registratie kan gezien worden als een standaardvergunning en leidt tot een beschikking. Dat is een officieel besluit waarin staat dat men met de apparatuur mag gaan werken. Een andere verandering is dat de ooglensdosis voor blootgestelde werknemers strenger is geworden. Dit heeft gevolgen voor bijvoorbeeld cardiologen die interventieprocedures uitvoeren. En verder zijn er nu andere waarden voor vrijstelling, of vrijgave, van radioactieve stoffen.’
Participatietraject
Om de verschillende doelgroepen die met de nieuwe regelgeving te maken krijgen tijdig te betrekken, heeft de ANVS in 2017 een participatietraject opgezet. Vermeulen: ‘Voordat we de wetteksten opstelden, wilden we deze bespreken met de toezichthouders en met het veld. En we hebben een voorstel besproken voor het inrichten van de registratieverplichting, zodat we een gedragen oplossing kregen. Daarbij kregen we goede suggesties vanuit de praktijk. Doordat we zo met elkaar hebben kunnen optrekken, is de kwaliteit van de regelgeving en de uitwerking daarvan enorm verbeterd. Voor ons is dit traject dus ook heel waardevol gebleken.’
Tandartsen
Theo Goedendorp is één van de tandartsen die deelnamen aan het participatietraject. ‘Ik vond dat uitermate nuttig omdat je zo heel geleidelijk geïnformeerd werd en je alvast voorbereidingen kan treffen. Verder heb ik de contacten met de ANVS als prettig ervaren. We werden op de hoogte gehouden en het bood een kans om hierover in gesprek te raken. Tandartsen vormen de grootste groep die gebruikt maakt van röntgenstraling. Maar wij moeten ons wel houden aan wetgeving die vaak bedoeld lijkt voor zwaardere toepassingen.’ De grootste verandering voor Goedendorp is dat hij nu zijn röntgenbuizen moet registreren in plaats van melden. Dat brengt extra handelingen en kosten met zich mee. Tegelijk met de invoering van de nieuwe regelgeving introduceerde de ANVS het ‘ANVS-loket’, waarin sinds 6 februari 2018 registraties digitaal verwerkt worden. De ondernemer krijgt toegang via eHerkenning, het DigiD voor bedrijven.
