Samen met een aantal partners zorgt de ANVS ervoor dat Nederland zo goed mogelijk is voorbereid op eventuele crises op het gebied van nucleaire veiligheid en stralingsbescherming.
De ANVS neemt deel aan de crisisorganisatie voor stralingsincidenten en adviseert de verantwoordelijke bewindspersonen en de veiligheidsregio’s over eventueel te treffen maatregelen wanneer sprake is van een veiligheidsincident. Daarvoor heeft de ANVS 24-uurs bereikbaarheid ingeregeld. Regelmatig organiseert de ANVS oefeningen en participeert zij in (inter)nationale oefeningen. Via deelname aan (inter)nationale netwerken zorgt de ANVS voor gegevensuitwisseling tijdens stralingsincidenten met grensoverschrijdende gevolgen en draagt zij bij aan het optimaliseren van een grensoverschrijdende aanpak. De ANVS is opdrachtgever voor de inzet van het RIVM bij stralingsincidenten en nucleaire ongevallen.
Voorzorgsmaatregel
Indien er een kernongeval plaatsvindt, is het van belang om op het juiste tijdstip passende maatregelen uit te voeren. Vanwege de complexiteit van kernongevallen hebben de Veiligheidsregio’s behoefte aan advies van experts over de te nemen maatregelen en het tijdstip waarop deze moeten worden genomen. De tijd die het duurt om een advies vanuit de experts uit te brengen en de wens van de Veiligheidsregio’s om snel tot actie over te gaan, kunnen op gespannen voet met elkaar staan. Het Rijk heeft met verschillende Veiligheidsregio’s overleggen gevoerd om de samenwerking tussen Rijk en regio verder te optimaliseren.
Als één van de uitwerkingen daarvan heeft de ANVS samen met het Departementaal Coördinatiecentrum van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de Veiligheidsregio’s Zeeland en Midden-en West-Brabant een zogenaamde voorzorgsmaatregel ontwikkeld. Een voorzorgsmaatregel is een vooraf, met alle relevante betrokken partijen afgestemde, maatregel die de Veiligheidsregio kan uitvoeren als er nog geen passend advies vanuit de experts ligt én het noodzakelijk is om direct maatregelen uit te voeren. Op dit moment is er voor de kerncentrale Borssele een voorzorgsmaatregel uitgewerkt. Voor deze voorzorgsmaatregel zijn ook passende en afgestemde communicatieboodschappen opgesteld, waarmee en waardoor de verschillende overheden in Nederland uniform kunnen communiceren.
Crisisoefeningen
In 2019 heeft de ANVS samen met de kerncentrale Borssele en het RIVM zes oefeningen georganiseerd op basis van een scenario bij de Kerncentrale in Borssele. Daarnaast nam de ANVS deel aan vier internationale oefeningen, georganiseerd door het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA). Verder is er aan vier extra activiteiten deelgenomen. Ten eerste heeft de ANVS, als onderdeel van een Duitse oefening, via het crisisinformatiesysteem van Duitsland (ELAN) informatie gedeeld met het RIVM. Ook nam de ANVS deel aan een gecombineerde veiligheids- en beveiligingsoefening van Urenco. In oktober nam een afvaardiging van het Crisis Expert Team straling en nucleair (CETsn) deel aan een zogenoemde tabletop, een interactieve oefening over de nafase van een ongeval. Deze tabletop werd door het Departementaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat georganiseerd en was een uitvloeisel van de Nationale Nucleaire Oefening in 2018. Verder namen twee ANVS-medewerkers deel aan een oefening op basis van het scenario ‘transportincident’. Deze oefening werd georganiseerd door de veiligheidsregio’s Twente en IJsselland gezamenlijk. De verbeterpunten die tijdens de oefeningen zijn geïdentificeerd, worden opgepakt.
Netwerkdag Crisis Expert Team straling en nucleair
Op 17 oktober 2019 organiseerden het RIVM en de ANVS een netwerkmiddag voor de circa 90 experts die werkzaam zijn binnen het Crisis Expert Team straling en nucleair. Het doel van de middag was kennisdelen en elkaar beter leren kennen om de samenwerking in de warme fase van een incident (tijdens een crisis) te versterken. Het programma bestond uit een inhoudelijk deel waarin de ANVS de ontwikkelingen ten aanzien van de ‘beschermingsstrategie voor stralingsongevallen’ deelde. De ANVS is volgens het Besluit Basisveiligheidsnormen stralingsbescherming verplicht om deze beschermingsstrategie (verder) te ontwikkelen. Het inhoudelijke deel werd gevolgd door een meer informeel programma gericht op kennismaken.
